Kern van de nieuwe roman van Hella S. Haasse is de vriendschap die er in hun jeugdjaren bestaan heeft tussen Herma Warner, dochter van blanke ouders, en Dee Meijers, geboren uit Indo-Europese ouders. De ruim 80-jarige Herma, die zich teruggetrokken heeft in Nederland en op een vrijgekomen plaats wacht om haar intrek te nemen in het rusthuis, zet haar herinneringen aan de tijd die ze doorbracht in Nederlands-Indië, op papier. Gaandeweg komt ze erachter dat de vriendschap met Dee veel vraagtekens inhoudt, zeker na de scheiding die er op zeker moment is gekomen tussen de twee vriendinnen. Herma zou haar verhaal graag stofferen met een aantal documenten waarvan ze vermoedt dat ze zich nog steeds in de ebbenhouten koffer bevinden die ze op haar werkkamer heeft staan. De sleutel is zoek en pas helemaal aan het slot van de roman zal hij worden teruggevonden. Dan blijkt dat de koffer leeg is. De symboliek die hieraan verbonden is, lijkt duidelijk: niet wat letterlijk op papier is gezet en aanwijsbare vertelstof zou dienen op te leveren, is van belang. Herma -- en meteen ook Hella Haasse zelf -- wijst erop dat wat in het hart blijft leven en daar zijn concreetheid bewaart, van doorslaggevend belang is om verteld en verhaald te worden. Rond de figuur van Dee blijven een aantal vragen onopgelost, o.m. over de relatie die ze mogelijks gehad zou hebben met Taco, Herma's man. Al schrijvend slaagt Herma erin een deel van de puzzel bijeen te leggen, het definitieve antwoord blijft echter uit. Eerder dan in opstand te komen, legt ze zich neer bij wat geweest is: "Ook nu kan ik de gedachte daaraan, die ik al die jaren uit mijn bewustzijn heb gebannen, alleen verdragen door te berusten, pasrah, in wat was voorbestemd: nasib, het lot." Met Sleuteloog keert Hella Haasse nog eens op overtuigende wijze terug naar wat haar al altijd is blijven boeien en inspireren: de band met het land van haar jeugd en de tegenstelling tussen de wereld van blanken en kleurlingen. [Jooris Van Hulle] Verberg tekst

De journalist Moorland vraagt de gepensioneerde kunsthistorica Herma Warner informatie over Mila Wychinska, in wie Herma haar jeugdvriendin, de inlandse Dee Mijers, herkent. Documentatie over haar Indische jaren zit in een doos waarvan ze de sleutel niet kan vinden. Ze is daarom aangewezen op haar herinneringen. Het gevolg is een diepgravend zelfonderzoek. Herma komt erachter dat haar relatie met Dee gecompliceerder was dan ze in haar jeugd ervoer. Alle verschillen in afkomst, sociale positie, opleiding worden haar nu pijnlijk duidelijk. Door Moorlands vragen en haar zelfonderzoek beseft ze nu pas dat de vriendschap met Dee een onmogelijke was. Haasse (1918-2011) gaat in deze roman uit 2002 terug naar haar geliefde Indië. Haar herinneringen botsen met een realiteit waarvan de aard haar langzaam duidelijk wordt. Achteraf blijkt, in tegenstelling tot haar interpretaties van Dee's houding van destijds, geen enkele gebeurtenis toevallig te zijn geweest. De herinnerde feiten versterken de raadselachtigheid van het verleden. Met verklaring van Indische termen en een stamboom. Een schitterende roman. Normale druk. Verberg tekst