De bijbelfiguur Simson (ook wel Samson) verscheurde een leeuw met zijn blote handen, doodde duizend Filistijnen met een ezelskaak en verloor uiteindelijk zijn kracht toen ene Delila hem zijn zeven vlechten afknipte. In Israël heeft Simson een heldenstatus; er zijn legertroepen naar hem vernoemd, en een sportschoolketen. Hij is een symbool van moed en onverzettelijkheid. Alleen lijkt Simson, net als de staat Israël zelf, een verwrongen beeld te hebben van zijn eigen kracht, met alle gevolgen van dien - schrijft Erasmusprijs-winnaar David Grossman in Leeuwenhoning.

In dit essay uit 2005, nu heruitgegeven in een mooie, herziene vertaling, geeft de Israëlische schrijver zijn visie op de beroemde mythe. Passage voor passage loopt hij de bijbeltekst na: wat staat hier nu eigenlijk, waarom reageert dit personage zo? Bij dit fraaie staaltje close reading heeft Grossman alle aandacht voor het 'literaire vuurwerk' van Simsons verhaal.Het mooist schrijft hij over een wraakactie waarbij Simson driehonderd vossen in paren aan elkaar vastbindt en met fakkels aan hun staarten loslaat in de Filistijnse velden, om de oogst te vernielen. 'Elke vos probeert een andere kant uit te vluchten, maar trekt zijn dubbelganger, zijn tegenpool, zijn onheil met zich mee.' Wat een gruwelijk, esthetisch beeld.

Uit het Hebreeuws vertaald door Shulamith Bamberger. Cossee; 160 p;€ 22,99.

Verberg tekst

David Grossman bespreekt in deze reeks analyses van de wereldmythen de mythe van 'Simson de held', zoals de joden hem noemen. Aan zijn analyse gaat de tekst uit het Bijbelboek Rechters vooraf in de Nieuwe Bijbelvertaling, door de vertaler lichtjes gewijzigd om parallel te lopen met de Hebreeuwse tekst, waarnaar Grossman refereert. Het illustreert het professionalisme van de vertaler! Grossman loopt dan het verhaal van Simson na, die zo'n drieduizend jaar geleden van in de moederschoot geroepen was om rechter en leider te zijn. Hij bevocht de Filistijnen, verscheurde met zijn blote handen een leeuw (later zag hij dat een bijenzwerm met honing zich in het karkas gevestigd had, vandaar de titel). Hij doodde duizenden Filistijnen en kwam ten slotte om onder de ruïnes van de tempel aan de zuilen waarvan hij geketend was, nadat hij door zijn eigen vrouw ontdaan was van zijn haar, waarin zijn kracht stak. Aan de wonderlijke realia van de mythe (bv. duizend man doodslaan met een ezelskaak, driehonderd vossen met brandende fakkels de korenvelden insturen, ontsnappen met de stadspoort op zijn rug...) gaat Grossman voorbij, dit is per slot van rekening een mythe. Daarentegen roept hij Simson op als een eenzame, getormenteerde ziel, een impulsieveling zonder enige zielsverwant, een man die lijkt geboren te zijn om bedrogen te worden. Grossman is scherpzinnig, heeft er ook de talmoed op nageslagen en weet dit vreemde en tragische verhaal overtuigend na te vertellen. Niet iedereen zal het altijd met hem eens zijn (Toont het slot niet aan dat Simson juist in zijn falen slaagde ?), maar Grossmans relaas is een prachtig, poëtisch portret van "de kommerlijke reis (...) van een eenzame, turbulente ziel , die nooit, nergens ter wereld, een echt thuis gevonden heeft."







[Jos Van Damme] Verberg tekst

Een navertelling van het Bijbelverhaal over Simson. Het boek biedt een unieke interpretatie van de bijbelse figuur. In plaats van de traditionele heldhaftige leider, wordt Simson gepresenteerd als een man die worstelt met het lot dat hem is opgelegd, een vreemdeling voor zijn eigen ouders en een rusteloze ziel op zoek naar liefde. Zijn leven wordt beschreven als een zoektocht naar de liefde van zijn ouders, gevangen in een lichaam dat voelt als een plaats van ballingschap. Erudiet en met diepgang geschreven. Met name geschikt voor geoefende lezers. David Grossman (Jeruzalem, 1954) is o.a. schrijver en journalist. Hij schreef vele boeken. Zijn werk werd in verschillende landen uitgegeven en won meerdere prestigieuze literaire prijzen, zoals de International Booker Prize, de Ischia International Journalism Award en de Israëlprijs. Gereviseerde versie*